استانداردهای اعلام حریق چیست؟ نصب و اجرای سیستم های اعلام و اعلان حریق، یکی از ضرورت های گرفتن پایان کار ساختمان های تجاری تازه کار محسوب می شوند. شما باید ساختمان های خود را به جدیدترین و به روزترین سیستم های ایمنی در برابر آتش سوزی مجهز نمایید تا بتوانید پایان کار خود را دریافت کنید. از همین رو ما در این مطلب قصد داریم برخی از ضوابط و استانداردهایی که باید در زمان راه اندازی این سیستم ها در ساختمان خود رعایت کنید به شما توضیحاتی را ارائه دهیم تا اطلاعات شما را در این زمینه به اندازه کافی افزایش دهیم.
ضوابط اعلام حریق در ساختمان
یکی از مهمترین استانداردهای اعلام حریق در ساختمان ها استانداردی می باشد که بر اساس ضوابط NFPA-72 تنظیم شده است. این استاندارد دستورالعملی می باشد که شما در زمان نصب هر یک از انواع سیستم های اعلام حریق باید رعایت کنید. حتما متوجه شده اید که در زمان نصب و پیاده سازی سیستمی برای مقابله با آتش سوزی شما برندهای مختلفی روبرو هستید که هر یک از این برندها دارای ویژگی های منحصر به فرد خود می باشد. اما همه این سیستم ها باید دارای برخی از استانداردهایی باشد که در ادامه به شما معرفی خواهیم کرد.
استاندارد ملی سیستم کشف و اعلام حریق برای ساختمان ها
در این بخش قصد داریم به شما در مورد دستورالعمل طراحی و اجرای سیستم های اعلام حریق در ساختمان ها بر مبنای استاندارد NFPA-72 اطلاعاتی را ارائه دهیم که می تواند برای شما بسیار مفید باشد. چرا که شما با استفاده از این سیستم ها می توانید متوجه شوید که تا چه اندازه کارایی سیستم شما می تواند بر اساس استانداردهای تعریف شده باشد و آیا می توانید با اجرای این سیستم خریداری شده پایان کار خود را دریافت کنید یا خیر؟ مهمترین دستورالعمل های آمده در این استاندارد عبارت اند از:
- مساحت زون
یکی از مواردی که در استانداردهای اعلام حریق باید رعایت شود مساحت هر زون می باشد. در هر سیستم اعلام حریق مساحت تعریف شده و استاندارد برای هر زون 2000M به توان 2 می باشد که باید حتما سیستم شما از هر برند و مشخصه ای که هست این استاندارد را داشته باشد.
- طول زون
علاوه بر مساحت زون که باید حتما دارای مشخصه خاصی باشد طول زون نیز دارای اهمیت می باشد. بر اساس استانداردهای تعریف شده طول هر زون باید 3000M باشد تا سیستم شما مورد تایید قرار بگیرد و شما پایان کار خود را دریافت کنید.
- المان های هر زون
یکی دیگر از مواردی که در استانداردهای اعلام حریق مهم می باشد حداکثر تعداد المان های هر زون می باشد. این المان ها می تواند شامل شستی ها و سنسورهای مختلف باشد. آنچه به عنوان حداکثر تعداد المان ها تعریف شده است بیست و چهار می باشد که ما به شما توصیه می کنیم بیست المان را منظور کنید.
- اختصاص زون ها
از دیگر مواردی که باید مورد توجه باشد اختصاص زون ها به طبقات می باشد. به صورت استاندارد شما باید هر طبقه ساختمان را بر یک زون قرار دهید.
- شستی های اعلام حریق
از دیگر مواردی که در استانداردهای اعلام حریق باید مورد توجه شما قرار داشته باشد اختصاص دادن شستی های اعلام حریق در راهرو طبقات ساختمان می باشد. پیشنهاد می شود هر شستی اعلام حریق راهرو طبقات را به یک زون مجزا اختصاص دهید.
نکات مهم در استانداردهای اعلام حریق NFPA-72
علاوه بر مواردی که در بخش بالا به آن اشاره شد شما باید برخی نکات مهم دیگر را در نظر داشته باشید تا بر اساس استاندارد NFPA-72 بتوانید یک سیستم اعلام حریق مناسب برای ساختمان خود داشته باشید، سایر نکات مهم بر مبنای استانداردهای اعلام حریق عبارت اند از:
- در مکان هایی که در آنها به دلیل اتاق سوییچ و اتاق برق ولتاژ القایی وجود دارد باید از سیم روکش دار استفاده نمایید.
- سیم ها باید به صورت یک تکه باشند و همچنین باید روکش دار و در لوله مستقل و مجزا قرار داشته باشند.
- اگر مجتمع دارای کف و یا سقف کاذبی می باشد که ارتفاع آنها بیش از 80 سانتیمتر است باید دتکتور مخصوص داشته باشند.
- بر مبنای استانداردهای اعلام حریق در صورتی که پارتیشن نصب شده فاصله ای کمتر از سی سانتی متر تا سقف داشته باشد باید برای آن یک دتکتور مجزا را نصب و اجرا نمود.
- از دیگر مواردی که باید در این استاندارد مد نظر قرار داده شود گچبری های ساختمان می باشد که اگر دارای ارتفاع بیش از 50 سانتیمتر می باشد باید برای هر فضا دتکتور مجزا را در نظر گرفت.
استاندارد اعلام حریق BS-EN54
از دیگر استانداردهای اعلام حریق که می توانید بر اساس آن سیستم مورد نظر خود را تهیه و خریداری نمایید استاندارد BS-EN54 می باشد. ما در این بخش قصد داریم برخی از دستورالعمل هایی را که باید بر مبنای این استاندارد رعایت کنید را به شما معرفی نماییم که عبارت هستند از:
- حداکثر سطح تحت کنترل در شرایط کاملا عادی و نرمال برای هر دتکتور حرارتی مربعی با سطح مفید که دارای شعاع 5/3 M می باشد باید رعایت شود. همچنین باشد حداکثر سطح مفید برای دتکتور دودی مربعی با سطح مفید که دارای شعاع بیش از 7/5M می باشد باید رعایت شود.
- از دیگر استانداردهای اعلام حریق بر مبنای این استاندارد این است که محل هر شستی باید در ابتدای زون و همچنین باید قبل از محل دتکتورها باشد.
- از دیگر مواردی که باید رعایت شود این است که شما باید در انتهای هر زون یک المان یا مقاومت ته خط که با مشخصات تابلو مرکزی مطابقت دارد را نصب نمایید.
- از دیگر استانداردهای اعلام حریق این است که شما باید در پارکینگ ها از دتکتورها با نرخ افزایش حرارت استفاده کنید.
- در صورتی که پارکینگ و انباری ها در یک طبقه قرار دارند باید از دتکتورهای همسطح استفاده کنید و این موارد در یک زون قرار می گیرد در غیر این صورت باید برای هر قسمت یک زون را در نظر بگیرد. این نکته محل اشتباه برخی از طراحی ها می باشد و شما باید به درستی این مورد را مد نظر قرار دهید تا مشکلی برای شما پیش نیاید.
- از دیگر استانداردهای اعلام حریق بر مبنای این استاندارد این است که باید برای هر انباری یک دتکتور دود در داخل انباری در نظر گرفته شود. این دتکتور باید به یک ال ای دی که در محل خارج از انباری قرار دارد متصل باشد.
- در صورتی که در مقابل هر انباری یک راهرو وجود دارد شما باید در زمان طراحی برای هر راهرو به صورت مجزا یک دتکتور دود در نظر داشته باشید که این سنسورها باید خود به ال ای دی مجزا خارج از این راهروها متصل باشد تا شما بتوانید متوجه وقوع آتش سوزی در راهروها شوید.
- بر اساس استانداردهای اعلام حریق در صورتی که ساختمان شما دارای موتورخانه می باشد شما باید در این قسمت هم سنسور دود و هم سنسور حرارت را داشته باشید تا سیستم بتواند بر اساس هر یک از این سنسورها وقوع آتش سوزی را تشخیص داده و اطلاع رسانی کند. در برخی از موارد سنسورهای ترکیبی به شما پیشنهاد می شود که کار هر دو سنسور را به صورت مجزا انجام می دهد اما در واقع یک سنسور نصب می شود. در این مورد مانعی برای شما وجود ندارد و آنچه که اهمیت دارد شناسایی دود و حرارتی می باشد که باید در نظر گرفته شود.
- باید برای موتورخانه های بزرگ یک زون مستقل را در نظر داشته باشید.
- نصب شستی های اعلام حریق در کنار رمپ پارکینگ ها و لابی از دیگر استانداردهای اعلام حریق می باشد.
- هر طبقه ساختمان باید روی یک زون باشد مگر اینکه مساخت بیش از دو هزار و تعداد سنسورها بیش از بیست عدد باشد.
- پاگرد طبقات باید یک سنسور دود داشته باشد.
- در لابی و پاگرد طبقات شستی های اعلام حریق ضروری می باشد.
- در هر طبقه باید یک شستی مجاور راه پله نصب و راه اندازی شود تا در مواقع ضروری از آن استفاده شود.
- شستی های مربوط به زیر زمین ها باید در زون مخصوص به زیر زمین نصب شود.
- بر اساس استانداردهای اعلام حریق باید برای هر طبقه از همکف تا بالاترین طبقه در هر راهرو و راه پله یک زون در نظر گرفته شود
- باید توجه داشته باشید که اگر در هر طبقه فقط یک واحد وجود دارد نصب ال ای دی برای شما اجباری نیست اما در صورتی که تعداد واحدها بیشتر می باشد باید ال ای دی مجزا را برای هر واحد در نظر داشته باشید و نصب نمایید که به سنسور دود درون هر واحد متصل است.
- بر اساس استانداردهای اعلام حریق باید در آشپزخانه از سنسور حرارتی دمای ثابت استفاده شود.
- هر آشپزخانه نیاز به سنسور مجزا دارد.
- باید در سالن هر ساختمان به صورت مجزا یک سنسور تشخیص دود در نظر گرفته شود.
- فضای نشیمن باید سنسور تشخیص دود مجزا داشته باشد.
- باید در سقف محل خرپشته یک سنسور مخصوص تشخیص دود در نظر گرفته شود.
- باید در موتورخانه آسانسور یک سنسور تشخیص دود و حرارت به صورت مجزا در نظر گرفته شود و این سنسور باید به یک ال ای دی در خارج از محل موتورخانه آسانسور متصل شده باشد تا به موقع روشن شود.
- توجه داشته باشید که سنسورهای سقف خرپشته و آسانسور بهتر است که بر اساس استانداردهای اعلام حریق بر روی یک زون مستقل قرار گرفته باشد.
- تابلو اعلام حریق باید در اتاق نگهبانی در نظر گرفته شود. این تابلو باید کاملا در دید و در مقابل چشم دیگران قرار گرفته شده باشد.
- باید در نزدیکی محل تابلو حتما آژیر نصب شود.
- در صورتی که اتاق خواب ها دارای حمام اختصاصی می باشند نصب یک آژیر اضافی در آنها برای شما بر اساس این استاندارد کاملا ضروری می باشد.
- باید در مقابل درب ورودی ساختمان یک چراغ چشمک زن و یک آژیر اضافه نصب شده باشد. بر مبنای استانداردهای اعلام حریق این کار برای شما ضرورت دارد و باید حتما این چراغ و آژیر در این محل نصب و پیاده سازی شده باشد.
- در صورتی که ساختمان های مسکونی در هر طبقه خود دارای تنها یک واحد باشد، آژیر هر واحد باید از محل آژیر خط عمومی تغذیه شود. در غیر این صورت شما باید برای هر واحد مسکونی یا هر طبقه منبع تغذیه مجزا و جداگانه ای را در نظر داشته باشید تا بر اساس آن بتوانید به خوبی آژیر های مربوط به هر واحد را در نظر گرفته و تغذیه نمایید.
- بر اساس استانداردهای اعلام حریق باید در نقشه تک خطی اعلام حریق باید حتما تغذیه دوبل و تلفن کننده خودکار در نظر گرفته شود. این نکته از مهمترین مواردی است که شما باید در زمان اجرای سیستم اعلام حریق خود در نظر داشته باشید و عدم رعایت آن می تواند برای شما مشکلاتی را در گرفتن پایان کار به همراه داشته باشد. از همین رو توصیه می کنیم تمامی استانداردهای تعریف شده را در نظر داشته باشید تا بر اساس آنها بتوانید به خوبی همه مراحل را طی کرده و پایان کار ساختمان خود را بدون هیچ مشکلی دریافت نمایید.
- بر اساس استانداردهای اعلام حریق باید در همه ساختمان هایی که دارای سیستم متعارف می باشند آژیرهای زیر زمین، طبقه همکف و سایر مشاعات ساختمان شما باید به صورت خط آژیر عمومی نصب شوند و از این موارد باید تغذیه صورت بگیرد. در این صورت اگر هر یک از آژیرها به صورت مستقل هم نصب شده باشند شما باید این نکته مهم را در نظر داشته باشید و باید بر اساس آن این منبع تغذیه را در نظر بگیرید تا مشکلی برای شما از این نظر به وجود نیاید.
- در زمان نصب آژیرهای ساختمان باید افت صوت را محاسبه کنید. به گونه ای که در هر طبقه آژیر باید به خوبی اطلاع رسانی را انجام دهد و باید صدای آن به خوبی به گوش همه برسد. رعایت این نکته هم برای شما دارای اهمیت زیادی می باشد و باید مورد توجه شما قرار گرفته شود تا مشکلی برای شما در ادامه گرفتن پایان کار ساختمان شما به وجود نیاید.
سخن پایانی
در نهایت باید بدانید که با رعایت استانداردهای اعلام حریق هیچ مشکلی برای شما در ادامه پیش نخواهد آمد اما در صورتی که شما این استانداردها را نتوانید رعایت کنید مشکلاتی برای شما به وجود می آید که این مشکلات می تواند در ادامه هزینه های شما را افزایش دهد.