عایق ضد حریق
به کار بردن عایق ضد حریق در سازه‌ها، اسکلت‌ها و سطوح ساختمانی، موجب ایجاد ایمنی ساختمان مورد نظر در مقابل انواع حریق خواهد شد. این عایق‌های ضد حریق به صورت پوشش محافظ در سازه بناها، مانع حجم و دامنه‌دار شدن آتش خواهد شد. همچنین این عایق‌ها از افزایش شعله‌های آتش جلوگیری می‌کنند که همین موضوع باعث کاهش خسارات مالی و جانی در اثر احتراق می‌شود.
کارایی مفید عایق‌های ضدحریق به علت تولیدات استاندارد و مقاوم آن‌ها است که باعث ایجاد استقامت در اسکلت‌های ساختمانی در مقابل انواع احتراق خواهد شد. ضمن اینکه این عایق‌های ضد حریق مانع اوج گرفتن آتش شده و مدت زمان تخریب و آسیب را به تعویق می‌اندازد که زمان بسیار مناسبی برای رسیدن نیروهای امداد و نجات است.
این عایق‌ها با توجه به کیفیت‌های خوبی که در هنگام ساخت دارند، تبعات جانی و مالی در اثر احتراق را به پایین‌ترین حد ممکن می‌رسانند و این عمل نیازمند این است که قبل از ساخت هر بنایی برای چنین اقدامات ایمنی بنا، تدابیری اندیشیده شود.
انواع عایق ضد حریق
عایق ضد حریق
پوشش‌های ضد آتش در نمونههای مختلفی تولید و عرضه شده‌اند که این انواع تفاوت با توجه به نوع کارایی و نحوه اجرای آن‌ها است؛ به این معنی که استفاده از عایق ضد حریق در اماکن و ساختمان‌های مختلف با توجه به نوع آن مکان به کار گرفته می‌شوند.
عایق ضد احتراق سیمانی
این پوشش‌های ضد آتش فقط شبیه سیمان هستند ولی از جنس سیمان نیستند، طوری که نحوه اجرای آن‌ها از طریق اسپری کردن بر سطح انواع سازه‌های فلزی یا بتنی اسپری است. میزان مقاومت این نوع عایق در دمای بالای 450 درجه فارنهایت است و تولید عایق‌های سیمانی در ابعاد متفاوت می‌باشد.
عایق ضد احتراق پایه گچی
عایق ضد احتراق پایه گچی از نظر روش اجرا و نوع مقاومت ایجاد شده به پوشش‌های سیمانی شباهت دارد اما عایق پایه گچی دارای قابلیت خاص خودش است.
رنگ ضد احتراق
رنگ ضد احتراق یک نوع عایق حرارتی است که به دلیل خاصیت تزئینی که دارد، در نمای بناها مورد استفاده قرار می‌گیرد. لازم به ذکر است که هنگام رسیدن گرما به این رنگ‌ها، هیچ بوی سمی از خود تولید نکرده و دارای مقاومت خوبی برای مقابله با رسیدن شعله‌ها به سطوح هستند.
بوردهای ضد احتراق
بوردها به عنوان عایق ضد حریق شبیه داکت کابل‌های برق بوده و از پر هزینه‌ترین نوع عایق‌های ضد احتراق هستند. بوردهای معرفی شده قابلیت اجرا بر روی سطوح مختلف را دارند، مزیت این عایق حرارتی در سهولت و سرعت اجرایشان هست، اما هنوز هیچ بوردی ضد احتراقی مورد تایید سازمان آتش‌نشانی کشور نیست.
عایق ضد حریق برای ایجاد ایمنی و مقاومت بیشتر بنا در برابر آتش بهتر است که به صورت ترکیبی از ضد احتراق‌های پایه معدنی و رنگ‌های ضد حریق استفاده شود؛ به این معنی که در بخش‌های داخلی یک بنا از نوع یک پوشش ضد احتراق استفاده شود و در سطوح بیرونی از نوع دیگر این عایق‌ها استفاده شود.
بهتر است تصمیمات درباره اجرای این عایق‌ها با توجه به کم هزینه یا پر هزینه بودن آن‌ها صورت نگیرد؛ بلکه با توجه به نوع کاربرد مفید و مناسب این عایق‌ها در آن بنا انجام گیرد.
عایق خوب مقاوم در برابر حریق چند ساعت مقاومت می‌کند؟
به طور معمول و طبق ضوابط استاندارد انواع عایق ضد حریق با توجه به ضخامتشان دارای مدت مقاومت متفاوت در برابر آتش سوزی هستند؛ مثلا یک عایق ضد احتراق گچی با ضخامت‌های 25 دارای دو ساعت مقاومت در برابر حریق بوده و همین عایق با 35 میلی‌متر ضخامت دارای 3 ساعت مقاومت و با 55 ملیمتر ضخامت دارای 4 ساعت مقاومت در مقابل انواع آتش است.
این موضوع درباره رنگ‌های ضد حریق هم با توجه به ضخامتشان سنجیده می‌شود؛ به این منظور که یک رنگ پوششی ضد احتراق با 6 میلی‌متر ضخامت می‌تواند انواع سازه را تا 2 ساعت در برابر احتراق محافظت کند.
همین مدت زمان‌های مقاومت برای انواع عایق‌ها با توجه به ضخامت آن‌ها صدق می‌کند؛ بنابراین ضخامت یک عایق مدت پایدارای و ماندگاری آن را مشخص می‌کند که این مدت زمان‌های مشخص شده توسط آزمایشات علمی و با توجه به دستورالعمل‌ها و ضوابط علمی تعیین شده است.
موارد استفاده از عایق ضد حریق
در حالت عادی این توصیه و پیشنهاد ما به شما است که در ساخت هر بنایی استفاده از این عایق‌های حرارتی ضرورت دارد اما طبق چند دسته بندی ارائه شده برای بعضی از اماکن اجرای این عایق‌ها دارای اهمیت و ضرورت بسیار است که ما در این قسمت به تعدادی از این بناها اشاره خواهیم کرد.
- ساختمان‌های تجاری
- ساختمان‌های اداری
- مراکز خرید پر رفت و آمد
- برج‌های مسکونی
- سازه‌های دریایی مثل کشتی‌ها و سکوهای نفتی
- پالایشگاه‌های نفت از جمله پالایشگاه گاز و پتروشیمی
- دیوار و سقف تونل‌ها
- معادن و ذخایر زیر زمینی
- صنایع و کارخانجات
- سوله‌هایی که جهت نگهداری کالاهای ارزشمند هستند
- انبارهای صنعتی
- بیمارستان‌ها و مراکز درمانی
- و…
همانطور که گفتیم بهتر است که در هر ساخت و سازی از این عایق‌های ضد حرارتی استفاده شود، چون یکی از خصوصیت‌های مهم آتش در انتشار و سرایت زود هنگام شعله به مناطق دیگر است؛ بنابراین اگر در یک ساختمانی هر چند کوچک از عایق‌های حرارتی استفاده شود، می‌توان آتش را در همان منطقه نگه داشت و مانع انتشار آن شد.
سخن پایانی
در این مقاله با مطالبی که درباره عایق ضد حریق ارائه شد تمام هدفمان این بود که شما با کارایی و کاربرد مفید این عایق‌های حرارتی در انواع بنا آشنا شوید؛ ضمن اینکه این مطلب واضح است که در برابر هر احتراقی پیشگیری بهتر از هر اقدام بعدی دیگر است و از همین طریق خواهید توانست میزان خسارت ایجاد شده را به کم‌ترین حد ممکن برسانید.
مهم‌ترین مزیت عایق‌های حرارتی، مراقبت و ایجاد استقامت در بناهایی است که قرار است ساخته شوند. شاید در ابتدا با برآوردی که از هزینه این عایق‌ها می‌شود، نگرانی از پرداخت هزینه‌ها مانع از اجرایی کردن این پوشش‌ها شود ولی این موضوع را باید بدانید که در اثر هر احتراقی که رخ می‌دهد و با توجه به آسیب‌های وارده بعدی غرامت‌های سنگینی باید پرداخت کنید.
کاربرد عایق ضد حریق در بیشتر ساختمان‌های تجاری، مسکونی و اداری کشور نشان از اهمیت دادن مسئولین و سازنده‌های بنا در یک کشور، به سلامت مردم و هم‌نوعان است.