اطفا حریق الکتریکی
آتش سوزی خطری بسیار تهدید کننده و جدی می باشد که می تواند علاوه بر خسارت های مالی بسیار زیاد موجب خسارت های جانی جبران ناپذیری هم شود. به همین دلیل باید برای جلوگیری از بروز آتش سوزی اقدامات بسیار هوشمندانه ای را در نظر گرفت اما با وجود تمامی اقدامات اولیه احتمال دارد باز هم آتش سوزی شکل بگیرد به همین دلیل باید به دنبال راه کارهایی برای اطفا حریق هم باشیم. اما نکته مهمی که در اطفا و مهار آتش باید در نظر داشته باشیم این است که آتش سوزی بر اساس دلایل مختلفی و در شرایط مختلفی می تواند اتفاق بیفتد و اطفا حریق بر اساس شرایط و بر اساس عامل حریق می تواند متفاوت باشد. به همین دلیل می خواهیم در این مطلب به بررسی راه های مهار آتش سوزی در محل هایی که تجهیزات الکتریکی قرار دارند بپردازیم.
حریق و احتراق چیست؟
اطفا حریق الکتریکی
در ابتدا و پیش از بررسی راه کارهای لازم برای اطفا حریق الکتریکی باید به این نکته بپردازیم که حریق چیست و به چه چیزی احتراق می گویند. زمانی که یک ماده سوختنی و قابل اشتعال دچار آتش میشود حریق شکل می گیرد که می تواند بزرگ و یا کوچک باشد و زمانی که این آتش با اکسیژن ترکیب شده و فعالیت خود را ادامه می دهد احتراق می گویند. اطفا حریق الکتریکی هم مربوط به عملیات خاموش سازی و یا مهار آتشی می شود که در محیطی اتفاق افتاده باشد که در آنجا تجهیزات الکتریکی وجود دارد. مانند اتاق برق ها و یا دیتا سنترهای داده های مختلف که به اتاق سرور هم معروف هستند. نحوه برخورد با آتشی که در این محل ها شکل گرفته است با نحوه برخورد با آتشی که به دلایل دیگری شکل گرفته است می تواند کاملا متفاوت باشد و ما باید از این تفاوت ها آگاه باشیم.
دلایل بروز آتش در اتاق های دارای تجهیزات الکتریکی
اطفا حریق الکتریکی یعنی خاموش کردن آتشی که در محل های الکتریکی وجود دارد. پیش از آنکه بدانیم باید چگونه چنین آتشی را کنترل و مهار کنیم لازم است که در مورد موارد و دلایلی که موجب بروز چنین آتش سوزی می شود اطلاعات خود را تکمیل کنیم. یک اتاق برق یا سرور می تواند بنا به دلایل مختلفی دچار حریق شود و آتش سوزی بزرگی را به وجود آورد که خطرات بسیار زیادی هم می تواند برای ما داشته باشد. برخی از این دلایل عبارت هستند از:
- تماس تجهیزات الکتریکی با شعله مستقیمی که به هر دلیلی شکل گرفته است
- همچنین افزایش آهسته آهسته دما می تواند موجب آتش سوزی شود
- واکنش های شیمیایی از دیگر دلایل بروز آتش هستند
- اصطکاک وسایل و تجهیزات الکتریکی
- اطفا حریق الکتریکی به دلیل برخورد صاعقه و جرقه
- الکتریسیته جاری و ساکن در این وسایل
- تمرکز پرتوهای مرئی یا نامرئی وسایل و تجهیزات الکتریکی
- انفجارهای مختلف به دلایل مختلف
- تراکم مواد یا افزایش فشار حجمی وارده
این موارد از مهمترین دلایلی هستند که عموما باعث می شود آتش سوزی رخ دهد و باید برای پیشگیری از آنها اقدام های اولیه لازم را انجام داد. اطفا حریق الکتریکی می تواند بر اساس هر یک از این موارد کاملا متفاوت باشد اما باید به این نکته مهم اشاره داشته باشیم که شما باید پیش از اینکه به اطفا حریق فکر کنید، به راه های جلوگیری از بروز آتش سوزی فکر کنید. می شود با انتخاب محل مناسب برای تجهیزات الکتریکی شرایطی را ایجاد کرد که در معرض برخورد صاعقه قرار نگیرد و برای جلوگیری از جرقه باید روش های کنترلی مختلفی را مورد استفاده قرار داد و همچنین می شود برای هر یک از این موارد راه هایی را در نظر گرفت.
چه عواملی موجب می شود که آتش گسترش پیدا کند؟
یکی از مهمترین اهداف اطفا حریق الکتریکی این است که شما بتوانید از گسترش آتش جلوگیری کنید. حالا که می دانید چه عواملی موجب بروز آتش می شود می توانید از آن پیشگیری کنید اما اگر باز هم آتش سوزی اتفاق افتاد باید بدانید که چه عواملی موجب می شود که آتش افزایش و گسترش پیدا کند به این ترتیب می توانید در مهار آتش به وجود آمده موفق تر عمل کنید. برخی از عواملی که می تواند آتش را گسترش دهد و موجب سرایت آتش شود عبارت است از:
- وزش بادهای شدید یا دمیدن هوا
- آتش از طریق کانال ها و چاله ها می تواند به بخش های دیگر سرایت کند
- راه پله ها و راهروها یکی دیگر از بخش هایی هستند که شما باید در اطفا حریق الکتریکی مراقب آنها باشید چرا که راهی برای سرایت آتش می باشد.
- اختلاف دما
- ریزش یا جاری شدن مواد قابل اشتعال در محل آتش سوزی
- کابل ها و سیم کشی های اتاق برق و اتاق سرورها یا تجهیزات الکتریکی
- مواد قابل اشتعال در اطراف محل آتش سوزی
- وجود رونه ها، دریچه و پنجره هایی که به سمت محل اشتعال می باشد و می تواند منجر به دریافت آتش شود.
حریق الکتریکی
برای اطفا حریق الکتریکی باید به خوبی بدانید که حریق ناشی از تجهیزات الکتریکی چیست و چگونه شکل می گیرد. اگر آتش سوزی به دلیل بروز اختلال در جریان الکتریسیته ساکن و یا جاری در تجهیزات الکتریکی اتفاق بیفتد به حریق شکل گرفته حریق الکتریکی می گویند. دلایل مختلفی وجود دارد که امکان دارد الکتریسیته ساکن یا جاری موجب بروز آتش سوزی شود. برخی از مهمترین دلایلی که می تواند در نهایت یک الکتریسیته را عامل بروز یک آتش سوزی عظیم و بزرگ کند می تواند عبارت باشد از:
- سیم کشی برق آسیب دیده
- سیم کشی های معیوب
- ورود برق بیش از اندازه توان دستگاه ها
- وجود بار الکتریکی بیش از اندازه در پریز برق
- اختلال در یک مدار کوتاه
اطفا حریق الکتریکی باید در اسرع وقت و با دقت کافی صورت بگیرد. فرقی ندارد که عامل دقیقا کدام یک از این موارد باشد باید بلافاصله محل اصلی بروز آتش سوزی را شناسایی کرد و باید برای اطفا این آتش اقدام کرد تا آتش مهار شود و خسارت های مالی و جانی زیادی را به مجموعه وارد نکند. به همین دلیل سرعت و دقت در این امر نقش بسیار مهمی دارد.
اطفا حریق الکتریکی چگونه است؟
وقتی حریق الکتریکی اتفاق می افتد اطفا حریق الکتریکی باید بر اساس همان شرایط اتفاق بیفتد. نکته مهمی که باید در مورد اطفا حریق تجهیزات الکتریکی بدانید این است که به هیچ عنوان نمی شود با استفاده از آب برای خاموش کردن این آتش اقدام کرد. چرا که آب خود می تواند جریان الکتریسیته را رد کند و می تواند منجر به گسترش آتش سوزی شود. از طرفی باید بدانید که آب نمی تواند به هیچ عنوان اضلاع مثلث آتش را از کار بیاندازد و شرایط بقا و حیات آتش را مورد تهدید قرار دهد.
از طرفی باید بدانید که اطفا حریق الکتریکی از طریق فوم هم نمی تواند برای ما مفید و ممکن باشد. به همین دلیل شما باید برای خاموش کردن این آتش به فکر راهکارهای دیگری باشید. مهمترین عامل در خاموش کردن این آتش این است که شما باید سعی کنید که مثلث آتش را از کار بیاندازید و این کار ممکن نیست مگر با یک روش بسیار ساده و کاربردی که در ادامه در بخش آموزش اطفا حریق تجهیزات و وسایل الکتریکی به شما خواهیم گفت. نکته ای که باید بدانید این است که به هیچ عنوان از آب و فوم برای خاموش کردن آتش الکتریکی استفاده نکنید.
آموزش اطفا حریق الکتریکی
اطفا حریق الکتریکی با اطفا حریقی که حاصل از سوختن موادی مانند چوب و تخته و البسه می باشد بسیار متفاوت است. به همین دلیل باید به خوبی بدانید که چه چیزی می تواند به شما در خاموش سازی و مهار این آتش کمک کند. همانطور که گفتیم شما نمی توانید از سیستم های هوشمند و یا دستی استفاده کنید که عامل خاموش کننده در آنها آب و یا فوم باشد. همچنین سیستم های سیلابی و مه آب هم نمی تواند برای شما در این زمینه کاربردی باشد.
به همین دلیل برای اطفا حریق الکتریکی باید به سراغ گاز کربنیک بروید. اما گاز کربنیک چگونه می تواند به ما در خاموش کردن این آتش کمک کند. در درجه اول باید بدانید که شما می توانید هم از سیستم های دستی و هم از سیستم های هوشمندی استفاده کنید که گاز کربنیک را بر روی سطح آتش می پاشد. اگر گاز co2 یا همان گاز کربنیک بر روی آتش پاشیده شود می تواند به راحتی دو ضلع اصلی مثلث آتش را خاموش کند. آتش برای بقا به اکسیژن نیاز دارد این در حالی است که گاز کربنیک می تواند اکسیژن را از محل آتش دور کند از طرفی باید بدانید که این گاز خاصیت خنک کننده ای دارد به همین دلیل می تواند ضلع دوم یعنی حرارت را هم به خوبی از کار بیاندازد و شرایط خاموش شدن و مهار آتش را برای ما فراهم کند.
سخن پایانی
اطفا حریق الکتریکی بسیار اهمیت دارد و باید با دقت کافی صورت بگیرد. مراقب باشید که به هیچ عنوان و تحت هیچ شرایطی از وسایل و مواد خاموش کننده ای که در خاموشی حریق الکتریکی نارکارآمد هستند استفاده نکنید. آب و فوم دو خاموش کننده ای هستند که در مورد خاموشی این حریق هیچ کمکی را به ما نمی توانند کنند.