حضور و غیاب خلاقانه
حضور و غیاب خلاقانه یکی از راهکار‌های موثر جهت علاقه‌مند کردن دانش آموزان به حضور در کلاس‌های آموزشی و مدرسه است. به دلیل شیوع بیماری کرونا در طی چند سال اخیر ، بسیاری از مشاغل و همچنین کلاس‌های آموزشی به صورت مجازی برگزار می‌شد. متاسفانه این شرایط باعث شد بچه‌ها از فضای شورانگیز و مثبت مدرسه فاصله بگیرند و اثرات منفی بر روی کودکانی که
از همان اول ابتدایی به صورت مجازی در کلاس‌ها حضور داشتند ، بیشتر است.
اکنون با حضوری شدن مدارس و دانشگاه‌ها ، افراد به سختی می‌توانند خودشان را با شرایط قبل تطبیق دهند. برای حل این مشکل باید به فکر راه حلی باشیم که دانش آموزان و دانشجویان با تمرکز و رغبت بیشتری جذب محیط آموزشی شوند. استفاده از حضور و غیاب جذاب در کلاس درس سبب رفع خستگی دانش آموزان در میان کلاس و یا پایان کلاس خواهد شد.
ما را همراهی بفرمایید؛ چون در این مقاله به معرفی ایده‌های خلاقانه و جذاب، برای حضور و غیاب در کلاس‌های آموزشی خواهیم پرداخت.
اهمیت حضور دانش آموزان در مدارس
حضور و غیاب خلاقانه
حضور دانش آموزان در مدارس امری بسیار مهم برای رشد و تحصیل آن‌ها به شمار می‌آید. وقتی دانش آموزی به طور منظم در مدرسه حضور نداشته باشد ، تاثیر بزرگی بر دیگر دانش آموز، مدرسه و جامعه خواهد گذاشت.
رشد اولیه:
زمانی که یک کودک مهارت‌های اولیه و خواندن و نوشتن را آموزش می‌بیند، با تداوم حضور در کلاس و تمرین هر روزه ، باعث ارتقاء آموزش‌های جدید می‌شود.
اجتماعی شدن:
بچه‌ها با حضور در مدرسه چگونگی اجتماعی شدن و ارتباط با دیگران را یاد می‌گیرند و به مرور یاد می‌گیرند که مشکلات و مسائل زندگی را با شیوه‌های خلاقانه حل کنند. اگر به طور منظم در کلاس‌ها حضور نیابند برخی از مهارت‌های اجتماعی را یاد نمی‌گیرند.
استخدام:
افرادی که از دبیرستان ترک تحصیل می‌کنند احتمال پیدا کردن شغلی مناسب برایشان سخت و اغلب در آینده بیکار خواهند شد.
تاثیر منفی بر دانش آموزان دیگر
وقتی دانش آموزی به طور مکرر غیبت زیادی دارد ، از آموزش عقب می‌افتد و نیاز به جبران و توجه بیشتر از طرف معلم دارد. به همین دلیل معلم از بقیه دانش آموزان کلاس غافل می‌شود.
تاثیر بر جامعه:
دانش آموزان به وسیله آموزش‌هایی که در مدرسه می‌بینند و نظارت والدین ، می‌آموزند که فردی مفید برای جامعه باشند.
بهترین زمان برای حضور و غیاب
بهترین زمان برای حضور و غیاب دانش آموزان زمانی است که تدریس معلم به اتمام رسیده و دانش آموزان در حال فعالیت مرتبط با مطلب تدریس شده هستند.
نگران این نباشید که برای دانش آموزان حواس پرتی ایجاد شود ؛ چون به مرور زمان ، آن‌ها با هدف علمی و برنامه ریزی شده شما آشنا خواهند شد و تمرکزشان را حفظ می‌کنند.
روش های کلاسیک حضور و غیاب
حضور و غیاب خلاقانه در طی چند سال اخیر مورد توجه قرار گرفته است. با این وجود هنوز اغلب معلمان در بدو ورود به کلاس ، حضور و غیاب را به شیوه‌های معمولی انجام می‌دهند و بلافاصله شروع به تدریس می‌کنند. همچنین بعضی از معلمین ترجیح می‌دهند بدون صدا زدن و فقط با نگاه کردن دانش آموزان حضور و غیاب را انجام دهند.
حضور و غیاب در مهد کودک
حضور و غیاب جذاب در مقاطع مهد کودک و پیش دبستانی‌ها بسیار مهم‌تر از بقیه مقاطع است. بچه‌ها، از همان ابتدا باید با حس آرامش و نشاط وارد مهد کودک شوند تا تمایل حضور برای مقاطع بعد نیز داشته باشند.
بنابراین مربیان لازم است در این مقطع از روش‌های ویژه‌ای برای حضور و غیاب کودکان و نوآموزان استفاده کنند. به زبانی دیگر، مربی باید در مهد کودک هنر و خلاقیت زیادی داشته باشد.
ایده حضور و غیاب جذاب در مهد کودک
یک ایده حضور و غیاب جذاب که مربیان می‌توانند در مهد کودک برای حضور و غیاب به کار ببرند، استفاده از شعر تک بیتی متناسب با نام هر دانش آموز است. چند نمونه برای شما آورده‌ایم :
آیلین← آیلین مثل خرگوشه ! هر چیزی رو می‌دونه
محمد ← محمد تو هستی باهوش ! به حرف من میدی گوش
آرینا← آرینا چقدر خلاقه ! باعث خوشحالیه
مربیان ضمن به کارگیری تکنیک‌هایی برای حضور و غیاب جذاب در کلاس، بهتر است کودکان را با خود همراه کنند. به این صورت قادر هستند ، جو یکنواخت کلاس را از بین ببرند. به عنوان نمونه: مربی می‌تواند از بچه‌ها بخواهد اسم هر کسی را که با شعر گفت ، او هم در جواب مربی ، با شعر: “من هستم ومن هستم ! خانم اینجا نشستم” اعلام حضور کند.
تکنیک های حضور و غیاب خلاقانه
یکی از متداول‌ترین کارها برای جذب کودکان استفاده از حضور و غیاب خلاقانه است؛ زیرا ایجاد نشاط و از بین بردن یکنواختی کلاس درس برای علاقه مند کردن بچه‌ها به آموزش دیدن ضروری است. چند تکنیک خلاقانه:
● تکنیک جملات ناقص:
در این روش معلم یک جمله ناقص روی تخته می‌نویسد و از بچه‌ها درخواست می‌کند که جمله را به دلخواه تکمیل کنند. به این صورت با درگیر کردن ذهن آن‌ها، دانش آموزان حضور خود را در کلاس اعلام می‌کنند که باعث می‌شود بدون استرس و خجالت در کلاس فعالیت داشته باشد.
● سوال پرسیدن دانش آموزان از یکدیگر، به صورت زنجیره وار:
حضور و غیاب به این شیوه تمرکز دانش آموز را در کلاس بیشتر می‌کند. معلم با صدا زدن یکی از دانش آموزان ، می‌تواند یک سوال کوتاه مطرح کند و در ادامه با صدا زدن دانش آموز بعدی از او بخواهد که پاسخ پاسخ سوال را بگوید.
● حضور و غیاب در وسط کلاس یا در زنگ تفریح:
یکی از تکنیک‌های حضور و غیاب خلاقانه که بسیاری از معلمان از آن استفاده می کنند این است که به عنوان زنگ تفریح ، در بین تدریس و یا در پایان کلاس حضور و غیاب کنند.
● خواندن اسامی به صورت معکوس یا پراکنده:
یک روش جذاب دیگر، حضور و غیاب بر اساس لیست اسامی دانش آموزان، اما به صورت معکوس و یا پراکنده است. به این شیوه تمام دانش آموزان منتظر نوبت اسمشان هستند.
● پرسش یک سوال ساده از دانش آموزان توسط معلم:
در این روش معلم از دانش آموزان سوالات معمولی و ساده می‌پرسد به عنوان مثال: به چه ورزشی علاقه‌مند هستید؟ با این روند معلم شناخت نسبی از دانش آموزان پیدا خواهد کرد.
هر یک از روش‌های ذکر شده موجب پویایی و هیجان انگیز کردن کلاس خواهد شد.
حضور و غیاب ویژه مقطع ابتدایی
بهترین تکنیک برای حضور و غیاب خلاقانه ، ویژه دانش آموزان مقطع ابتدایی ، استفاده از شعر و بازی است. به عنوان مثال:
با تهیه کارت‌هایی که حاوی اسامی دانش آموزان است ، از دانش آموز بخواهید اسم خود را از بین کارت‌ها پیدا کند و به شما تحویل دهد.
بعد از اتمام تدریس ، از دانش آموزان بخواهید به ترتیب پای تخته بیایند و نام خود را روی تخته بنویسند. این روش برای رفع خستگی ناشی از توجه به درس و نشستن زیاد ، به عنوان یک سرگرمی تاثیرگذار خواهد بود.
ایده هایی برای تمامی مقاطع
- هر روز به یک دانش آموز یا دانشجو، مسئولیت حضور و غیاب بدهید. در این روش می‌توانید از آن‌ها بخواهید با صدای بلند اسامی را بخواند و یا اینکه بی سر و صدا این کار را انجام دهد. دانش آموزان و دانشجویان به احتمال زیاد از اینکه مسئولیتی به عهده آن‌ها گذاشته‌اید ، احساس ویژه‌ای خواهند داشت.
- می‌توانید از دانش آموزان و دانشجویان بخواهید به محض ورود به کلاس نام خودشان را روی تخته ثبت کنند.
- می‌توانید اسامی را از روی لیست بخوانید. اما برای جذاب کردن حضور و غیاب اندکی خلاقیت به خرج دهید. مثلاً با صدا زدن هر دانش آموز یا دانشجو با او گپ کوتاهی داشته باشید. به عنوان مثال:
معلم: سارا
دانش آموز: حاضر
معلم: سلام سارا صبح بخیر! خبر جدیدی برامون نداری؟
- با تمام شدن کلاس از دانش آموزان یا دانشجویان بخواهید قبل از خروج، در لیست اسامی ، نام خود را پیدا کنند و جلوی آن تیک حضور بزنند.
- از همان ابتدای سال تحصیلی سعی کنید اسامی بچه‌ها را با تکنیک‌هایی خاص و خیلی زود به ذهن بسپارید. هر روز بعد از سلام و احوال‌پرسی بین صندلی دانش آموزان و یا دانشجویان قدم بزنید و با کمی گفتگو و خوش برخوردی به این توجه کنید که ، چه کسی غیبت دارد؟! و جویای حال او شوید. به این صورت به آن‌ها این حس القا خواهد شد که حضورشان بسیار اهمیت دارد و استاد یا معلم برای هر کدام از آن‌ها ارزش بسیار زیادی قائل است.
سخن آخر
معلمان موفق و مسئولیت پذیر در مورد چگونه سپری کردن کلاس‌ها (منفی یا مثبت) می‌اندیشند و
در مورد چگونگی بهبود کلاس ایده‌های خلاقانه، خلق می‌کنند.همچنین معلمان موفق، مایلند نه تنها در دانش آموزان بلکه بر روی خود نیز تغییراتی ایجاد کنند.
در نهایت به تمامی معلمین و اساتید، در هر مقطعی که مشغول به تدریس هستند، توصیه می‌شود جهت مجذوب کردن هرچه بیشتر کودکان و دانشجویان برای حضور در کلاس، از ایده‌هایی جدید از جمله حضور و غیاب خلاقانه، بهره ببرند.