اعلام حریق
سیستم اعلام حریق باید مجهز به قطعات کاربردی، با کیفیت و دارای استاندارد لازم باشد. چون این سیستم از وسایل ایمنی مهم در امکان و منازل است، پس باید از بهترین انواع سیستم اعلام حریق که در بازار وجود دارد، توسط راهنماییهای افراد متخصص در این حیطه، کمک گرفت.
یک سیستم اعلان حریق یا اعلام حریق متشکل شده از قطعاتی مانند دتکتور دود، حرارت، شعله وگاز است که جهت تشخیص به موقع اعلانهای حریق و هشداردهی به وسیله آژیر و فلاشرهای تعبیه شده در آن قابل استفاده است. سیستم اطفای حریق اگر به درستی نصب و اجرا نشده باشد، قطعا در عملکرد درست آنها تاثیر خواهد گذاشت ولی اگر این سیستم به درستی نصب و راهاندازی شود، میتواند در شرایط خطر، جان و مال افراد را نجات دهد.
کاربرد درست سیستمهای اطفای در محلهای مختلف از جمله: منازل، فروشگاهها و کارخانجات بزرگ باعث شده است که از آسیبهای ناشی از آتشسوزی به طور جدی جلوگیری شود و همچنین درصد خسارتهای به جا مانده را به سطح پایینتری برساند.
اعلان حریق یا اعلام حریق کدام درست است؟
اعلام حریق
هر دو کلمه اعلان و اعلام مورد استفاده قرار گرفته و رایج هستند و معمولا در نگارش نامههای اداری و شرکتی کلمه اعلان حریق به چشم میخورد و از سوی دیگر از سمت پیمانکار و افراد فنی در این زمینه واژه اعلام بیان میشود. با توجه به معنی هر دو واژه، اعلان به معنی بروز دادن و اعلام، به معنی هشدار دادن به نظر میرسد که کاربرد هر دوی آنها مناسب و بجا است.
به طور معمول اعلان حریق را به جهت اطلاع و بروز دادن حریق در حال اتفاق مناسب میدانند و واژه اعلان صحیح دانسته میشود. برای درک بهتر مطلب جهت عملیاتهای اطلاع دادن به مراکز مدیریت مناسبتر است که از واژه اعلان حریق استفاده شود؛ مانند بروز دود، دکمه اعلان حریق و مدیریت این اعلان و…
همچنین جهت عملکرد آژیر و فلاشرها نیز واژه اعلام حریق مناسب به نظر میرسد.
به همین منظور در دستور کار آتشنشانی شهر تهران در مورد سیستم اعلان حریق این دستورالعمل دیده میشود “ضوابط ملاک عمل سیستمهای کشف و اعلان حریق” که با توجه به کاربرد واژه کشف این عبارت صحیح است و اگر واژه کشف در این عبارت وجود نداشت، واژه اعلام باید با اعلان جایگزین میشد. زیرا استفاده درست و بجا از دو کلمه کشف و اعلام با همدیگر، صحت جمله بیان شده را تایید میکند.
پیشینه سیستم اعلام حریق
شهر نیویورک درکشور آمریکا به سال 1847 که با ایجاد خط تلگراف و ایجاد تیرهای خطوط تلگراف در محلهای مربوط جهت سیستم اعلام حریق از شهرداری با مراکز آتش نشانیها و به وسیله زنگهای متنوع، با مزایا و معایب خودش انجام گرفت.
طبق پیشینه نوشته شده در زمینه سیستم اعلام حریق بر اساس واکنش انسانها به پیشگیری از خطرات مربوط به آتش سوزیها صورت گرفت. در گذشته وقتی آتش سوزی اتفاق میافتاد معمولا نگهبانان با اعلان خطر به شیوه دستی به آتشنشانیها خطر موجود را اعلام میکردند یا به شیوههای پیش پا افتاده دیگر آتشنشان را در جریان احتراق ایجاد شده میگذاشتند.
معمولا درصد خطا در این موارد بسیار بالا بود و پیدا کردن محل وقوع آتش به درستی ممکن نبود، با گذر زمان و با پیدایش تلگراف و به همین ترتیب نحوه اطلاع رسانی در این موارد به آتشنشانان با دقت و سرعت بیشتری انجام گرفت.
استانداردهای سیستم اعلام حریق
هر سیستم اعلام حریق باید از استانداردهای لازم اعلان حریق برخوردار باشند که ما به دو نمونه مهم آن اشاره خواهیم کرد:
استاندارد NFPA72
این استاندارد آمریکایی از مدرنترین سیستم اطفای حریق است که هر سه سال یک بار به روز میشود و آخرین نسخه این استاندارد مربوط به سال 2019 است و مواردی را که نام خواهیم برد پشتیبانی میکند:
راه اندازی، عملکرد و کاراییها، نظارت، بررسی، تعمیر، مراقبت از این سیستمها، مدیریت و کنترل سیستم هشدار، هشدارهای ضروری، انواع تجهیزات آلارم حریق و موارد ارتباطی و اضطراری این تجهیزات.
استاندارد BS5839
این استاندارد انگلیسی برای راه اندازی سیستم اطفای حریق است که در سال 2017 آخرین نسخه به روز آن انجام شد. راحتی به کار بردن این سیستم باعث شده است که در بسیاری از کشورها از جمله کشور ایران مورد استفاده قرار گیرد که در کشور ما نسخه استاندارد 2013 آن توسط سازمان ملی استاندارد است.
بررسی آنلاین سیستم اعلام حریق
برای سیستم اطفای حریق نیاز است یک تخمین ابتدایی از این سیستمها انجام گیرد که معمولا هزینه زیادی برای پیمانکار به وجود خواهد آورد. با نرم افزار آنلاین با ثبت طبقات، واحدها، پارینگ و سایر محیطها در این نرم افزار میشود به طور آنلاین حدود هزینه این سیستم را برای پروژه خود پیگیری کرد و از طریق این سیستم همه جزئیات درباره سیستم اطفای برای شما ارسال خواهد شد.
قطعات سیستم اعلام حریق
تجهیزات کلی سیستم اعلام حریق با توجه به اجزای سازنده آن به ترتیب موارد زیر است:
- مرکز نظارت سیستم اطفای حریق: که موظف است مدیریت ورودی و خروجیها را مدیریت کند.
- اجزای ورودی: دتکتورهای دود، حرارت، گاز، شعله، و دکمه اعلان حریق و…
- اجزای آلارم: آژیر اعلان حریق، فلاشر و…
- نیروی تامین کننده این سیستم: از منابع فراهم کردن انرژی الکتریکی سیستم مربوطه، در بازه زمانی کارکردش است.
و قطعات جانبی دیگر مانند: ماژولهای ورودی و خروجی که جهت ارتباط سیستم اعلان حریق با دیگر سیستمها و تجهیزات است.
چگونی مدیریت سیستم اعلام حریق
مدیریت و اداره کردن سیستم اعلان حریق مسئولیت پرداخت مرکزی، نظارت مهندسی شده و مدیریت سیستم را بر عهده دارد و دارای 5 نوع است:
- کنترل پنل اعلان حریق متعارف
- کنترل پنل اعلان حریق آدرس پذیر
- کنترل پنلهای اطفای حریق که میتواند از نوع معمولی یا دارای قابلیت ثبت آدرس است
- کنترل پنل اعلان حریق وایرلس
- کنترل پنلهای ترکیبی
جهت نصب دستگاه سیستم اعلام حریق باید از افراد فعال و حرفهای در این زمینه کمک بگیرید و محلی که تابلو مدیریت مرکزی است، باید از سیستم روشنایی ضروری برخوردار باشد.
مدیریت سیستم اعلام حریق به طور معمول در اتاقکهای نگهبانیها، حراست یا مدیریت و جایی که افراد مسئول هستند، صورت میگیرد که امکان دسترسی به آن به راحتی است. همچنین تابلوهای مدیریت اصلی باید در مکانهایی واقع شود که درصد آتش سوزی در آن مناطق کم باشد و در محل عبور و مرور کارکنان ساختمان باشد تا در صورت آتش سوزی به سرعت برای عملیات خاموش کردن آتش اقدام کنند.
ضمن اینکه باید نقشه مجموعه نمای ساختمان درکنار این تابلو قرار گرفته بگیرد تا آتشنشانها بتوانند جهت انجام عملیات و حضور به موقع اقدام کنند. جهت اطفای حریق سعی کنید از تابلوها راهنما با برندهای مختلفی که وجود دارد و دفترچه راهنمای آنها عمل کنید.
دتکتورهای اعلان
انواع سیستم اعلام حریق در چند تعداد متنوع و با عملکرد گوناگون هستند:
- دتکتورهای دود
- این دتکتورهای دود برای کشف وجود دود در محل هستند و در انواع متفاوتی موجود هستند.
- دتکتور دود نقطهای: از نوع نوری و یونیزاسیون
- دتکتور دود خطی: نوع انعکاسی و فرساتنده با گیرنده مجزا
- دتکتور دود و کانال
- دتکتور دود مکشی
- دتکتور دود ویدیویی
- دتکتور دود با محفظه یونی: با یونیزه کردن ذرات دود با نیروی رادیو اکتیو کار کرده و با توجه به آسیبهای زیست محیطی که دارند زیاد استفاده نمیشوند.
- دتکتور اپتیکا: به ذرات درشت دود با واکنش سریع پاسخ داده و به ذرات کوچکتر واکنش مناسبی ندارند. دتکتور نام برده شده به ذرات مرئی دود طبق خصوصیت تراکمشان از طریق نور اعلام میکند.
کارکرد دوربینهای خبردهنده دود
این دوربینها مانند دوربینهای تجزیه و تحلیل کننده در صنایع سیستم حفاظتی هستند که جهت واکنش به شعله و دود ساخته و تولید شدهاند و با عکسی که از آتش با دوربین گرفته میشود به پرسسور جهت تحلیل و تجزیه تصویر، تعیین دود یا شعله و با فرستادن علامت به سسیتم اطفای حریق عمل میکند. البته با گذر زمان این کاربردها مجهزتر و پیشرفتهتر شدهاند و طبق موارد زیر باید در محل نصب شوند:
- محلهای مشخص
- محیطهای وسیع با سقفهای دارای ارتفاع زیاد
- مکانهایی که در آن کالاهای ارزشمند نگه داشته میشود
- برای مطلع کردن در محیطهای خارجی
جمع بندی
صحبت درباره مبحث سیستم اعلام حریق، بسیارگستردهتر و پیچیدهتر از مطالب ارائه شده ما است؛ اما ما در این مقاله بر حسب نیاز و ضرورت سعی کردیم که مطالب مهم و با اهمیت را در این زمینه برای شما بازگو کنیم و اینکه بدانید، سیستم اطفای حریق چقدر دارای اهمیت برای ایمنی یک ساختمان است و چه مقدار پیچیده و دارای پیشینه طولانی است.
در این مقاله سعی شده که به شما توضیح داده شود که حتما برای مجهز کردن ساختمان خود به این سیستم از نمایندگیهای معتبر و افراد متخصص در این زمینه کمک بگیرید و همچنین از سایتهای معتبری که در این مورد فعالیت دارند، اطلاعاتی کسب کنید تا به مشکلی برنخورید.