سیستم اطفاء حریق
سیستم اطفاء حریق چیست و چگونه این سیستم می تواند به ما کمک کند؟ در حقیقیت سیستم های مهار کننده و یا اطفاء آتش دارای انواع مختلفی هستند اما اجازه بدهید در ابتدا به این موضوع بپردازیم که این سیستم ها چیستند و چه کاربردی دارند. اطفاء حریق یک واژه کاملا عربی است که اصطلاحی در آتش نشانی محسوب می شود. در حقیقت وظیفه اصلی آتش نشان ها اطفاء آتش می باشد. به تمامی اقداماتی که لازم است در زمان آتش سوزی انجام شود تا بتوان مانع از گسترش بیش از اندازه آتش شد و در نهایت با استفاده از این اقدامات آتش مهار شده و خاموش شود تا آسیب های مالی و جانی بسیار کمتری را به بار بیاورد عمل اطفاء حریق می گویند. به طور کلی ما دو نوع سیستم اطفاء حریق داریم. این دو نوع به طور عمده در حال انجام است. انواع روش های اطفاء حریق عبارت اند از :
- روش دستی مهار و خاموش کردن آتش
- روش تمام اتوماتیک مهار و خاموش کردن آتش
نکته : گاهی این دو سیستم با یکدیگر ترکیب می شوند. زمانی که از ماشین های آتش نشانی برای مهار و خاموش کردن آتش استفاده می شود در حقیقت ترکیبی از این دو روش را می بینیم. چرا که ورود آب به تجهیزات و تجهیزاتی که آب را با فشار مناسب پمپاژ می کنند جز سیستم های اتوماتیک شناخته می شوند اما هدایت آبی که بر روی آتش پاشیده می شود به صورت دستی انجام می شود.
در ادامه این مطلب قصد داریم نحوه عملکرد و کارکرد این دو نوع روش برای خاموش کردن آتش را به صورت مجزا مورد بررسی قرار دهیم و هر یک را به صورت جداگانه ای برای شما شرح دهیم. با ما در ادامه این مطلب همراه باشید.
سیستم اطفاء حریق دستی
سیستم اطفاء حریق
همان طور که از نام این سیستم های مشخص است، در این سیستم ها تمامی تجهیزات لازم برای مهار و خاموش آتش برای کارکرد صحیح و نتیجه بخش خود نیاز به نیرو های انسانی دارند که به صورت مستقیم کنترل تجهیزات را بر عهده دارند. این سیستم ها به طور کلی کار کرد صحیح و نتیجه بخش خود را زمانی خواهند داشت که نیروی انسانی وجود داشته باشدو بدون دخالت نیروی انسانی این سیستم ها به هیچ وجه می توانند کار برد های لازم را داشته و عملا در زمان آتش سوزی به تنهایی برای ما هیچ کاربردی در بر نخواهند داشت.
یکی از مهم ترین و شناخته شده ترین انواع سیستم اطفاء حریق دستی همان کپسول های آتش نشانی هستند که شما آنها را در خانه ها و فروشگاه های مختلف می بینید. این ابزار ها معمولا در تمامی ساختمان ها و در تمامی مراکز تجاری اداری یک ضرورت محسوب می شوند. خود این کپسول های آتش نشانی معمولا دارای انواع مختلفی هستند و یک مدل نیستند. بر اساس کلاس آتش سوزی و یا نوع آتش سوزی این کپسول های آتش نشانی دارای انواع مختلفی هستند. در این بخش قصد دارین انواع سیستم های دستی مهار کننده آتش را برای شما شرح دهیم. انواع این سیستم ها عبارت اند از :
- یکی از انواع رایج این سیستم ها، خاموش کننده های می باشند که با افشاندن پودر عملیات اطفاء حریق را انجام می دهند. خود این دسته از کپسول های آتش نشانی دارای سه مدل مختلف هستند که عبارت اند از :
- پودر خشک
- پودر تر شیمیایی
- پودر خشک شیمایی
- خاموش کننده هایی که به کمک دی اکسید کربن و کاهش اکسیژن که سوخت بسیار مناسبی برای آتش است کار اطفاء حریق را برای ما انجام می دهند.
- خاموش کننده هایی که به کمک کفی که درون آنها تعبیه شده است برای خاموش کردن آتش به ما کمک می کنند.
- نوع دیگری از این انواع سیستم اطفاء حریق خاموش کننده هایی هستند که دارای ترکیبات هالوژنه می باشند. به کمک این ماده کاملا موثر ما را در خاموش کردن آتش و مهار آتش یاری می کنند.
به طور کلی اجرا و نصب سیستم اطفاء حریق دستی تقریبا برای تمامی ساختمان ها دارای ضرورت هایی می باشد. همچنین اجرای این سیستم ها هم کاملا به دست انسان انجام می شود. کارکرد آنها هم به این صورت است که به صورت مستقیم به سمت مرکز آتش پاشیده می شود. به این ترتیب این سیستم ها می توانند در مهار آتش موثر عمل کرده و البته که با این کپسول ها نمی توانیم یک ساختمان در حال آتش سوزی را نجات دهیم. مهار آتش های کوچک کار اصلی این سیستم ها می باشد.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک
همان طور که از نام این سیستم ها مشخص است بر عکس سیستم ها خاموش کننده دستی، عملیات اطفاء حریق در این سیستم ها بدون دخالت مستقیم انسان به صورت تمام مکانیزه و به صورت تمام اتوماتیک انجام می شود. این سیستم ها معمولا از سیستم علام حریق کمک می گیرند. به محض اینکه این سیستم های اعلام حریق وقوع آتش سوزی را هشدار می دهند انواع سیستم اطفاء حریق اتوماتیک شروع به کار می کنند. در این شرایط و چون بلافاصله به صورت اتوماتیک فعال می شوند در همان لحظات اولیه وقوع آتش سوزی این سیستم ها وارد عمل می شوند و این امکان وجود دارد که از پیشروی و آسیب های جدی آتش سوزی جلوگیری کنند. این سیستم ها معمولا در اطفاء حریق در زمان کمتری موفق می شوند. خود این سیستم ها دارای انواع مختلفی هستند که در ادامه قصد داریم هر یک را به صورت مجزا برای ما معرفی کنیم. انواع سیستم اطفاء حریق اتوماتیک را در ادامه این مطلب بیابید و با آنها آشنا شوید.
انواع سیستم اطفاء حریق اتوماتیک
این سیستم ها هم مانند سیستم های دستی دارای انواع مختلفی هستند که در این بخش قصد داریم انواع آنها را برای شما عزیزان شرح دهیم به طور کلی می توانیم انواع این سیستم های مهار کننده و خاموش کننده آتش را که در زمان اجرا و نصب سیستم اطفاء حریق می توانید هر یک را بر اساس ضرورت هایی که تشخیص داده می شود نصب کنید را به شش دسته مختلف تقسیم کرد. این شش مدل از انواع سیستم های کنترل کننده اتوماتیک عبارت اند از :
- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مه آب
- سیستم اطفاء حریق اتوماتیک مدل ورتکس
- مدل گازی هالون که یکی از مهم ترین انواع این سیستم ها می باشد.
- سیستم های اتوماتیک آبی اسپرینکلر
- مدل خاموش کننده اتوماتیک پودری یا ذرات معلق
- مدل خاموش کننده های اتوماتیک فوم
+
این سیستم به طور ذاتی یک سیستم طراحی شده جهت انجام اقدامات محافظتی در برابر آسیب های حاصل از آتش سوزی می باشد. نحوه عملکرد این سیستم برای خاموش کردن آتش بسیار جالب می باشد. به گونه ای که در این سیستم ها آب به صورت غبار های ریزی بر روی آتش پاشیده می شود. قطرات آب در این سیستم بسیار کوچک هستند به گونه ای که اگر بر روی لباس شما یک قطره آن بریزد شاید اصلا لباس شما خیس هم نشود. اما زمانی که تعداد بسیار زیادی از این قطرات کوچک بر روی آب پاشیده می شوند، عملیات اطفاء حریق انجام می شود. بسیاری از منازل مسکونی در حین نصب سیستم اطفاء حریق از این مدل استفاده می کنند.
نحوه کار کرد این سیستم ها به این شکل است که در این سیستم ها عملیات اطفاء حریق از طریق خنک کردن شعله و همچنین گاز های موجود در محیط اطراف به همراه تبخیر صورت می پذیرد. یک روش بسیار موثر در مهار آتش که نیازی به کمک انسان ندارد و می تواند دقیقا از نزدیک ترین نقطه ممکن به مرکز آتش پاشیده شود و موفقیت بالایی را نیز به همراه دارد.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک ورتکس
این سیستم های محبوب و پر کاربرد بدون نیاز از سیستم های مه آب نمی باشند. بلکه این سیستم ها به صورت ذاتی برای اطفاء حریق به صورت کاملا ترکیبی از ترکیب گاز نیتروژن و سیستم مه آب استفاده می کنند. در این سیستم ها آب در ابتدا به ذرات غبار آلوده و ریز تبدیل نمی شوند. بلکه عاملی وجود دارد که این قطرات را به ذرات بسیار ریزی تبدیل می کند. عاملی که این کار را انجام می دهد گاز نیتروژن است. گاز نیتروژن این قطرات را به ذرات حدود ده میکرونی تبدیل می کند. سپس این ذرات با گاز نیتروژن موجود ترکیب می شوند و از طریق نازل ها به سمت بیرون و به سمت مرکز آتش هدایت می شوند.
به این سیستم ها به طور عمومی سیستم های هیبریدی می گویند. سیستم های هیبریدی یعنی سیستم های ترکیبی. این سیستم های ترکیبی که به طور عمده ترکیبی از آب و گاز هستند به طور همزمان آتش به وجود آمده را خنک و سپس مهار می کنند. در این شرایط به صورت دو جانبه عملیات اطفاء حریق صورت می گیرد. به این ترتیب که ذرات آب با پاشیده شدن بر روی آب موجب خنک شدن آتش می شوند. از طرفی گاز نیتروژن نیز میزان اکسیژن موجود در هوا را برای آتش کم می کند. به این دلیل یکی از سیستم هایی که در اجرا و نصب سیستم اطفاء حریق توصیه می شود همین سیستم ها می باشد.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک گازی هالون
این سیستم ها همان طور که از نامشان پیدا است سیستم های کاملا گازی می باشد. در این سیستم ها معمولا اطفاء حریق به کمک گاز های مختلف انجام می شود. کاربرد اصلی این سیستم ها در ساختمان های اداری و تجاری می باشد. اما امروزه با توجه به مزایای بسیاری که در این نوع از سیستم های خاموش کننده آتش مشاهده شده از آنها بیشتر در دیتاسنتر ها استفاده می شود. عمده گاز هایی که در این سیستم مورد استفاده قرار می گیرد و به کمک آنها عملیات اطفاء حریق انجام می شود عبارت اند از :
- Fm200
- IG
- Novec 1230
- Co2
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک آبی اسپرینکلر
این سیستم را معمولا در بسیاری از ساختمان های مسکونی، اداری و تجاری دیده اید. یکی از انواع پر کاربرد سیستم اطفاء حریق می باشد. در حقیقت این سیستم ها، همان سیستم های آب پاشی هستند که در سقف ها کار گذاری شده اند و مورد استفاده قرار می گیرند. مشخص است که در این سیستم ها با پاشش آب عملیات اطفاء و مهار آتش انجام می شود. زمانی که می خواهیم از این سیستم ها استفاده کنیم باید حتما از سیستم لوله کشی های پیشرفته آب به صورت سقفی و یا دیواری استفاده کنیم. نکته مهم این است که در این لوله کشی باید تمامی استندارد های لازم در نظر گرفته شود.
این سیستم های مهار کننده آتش دارای انواع مختلفی از کاربرد ها هستند. با توجه به گسترش میزان استفاده از این سیستم ها معمولا همه شما این سیستم ها را بیش از سایر انواع سیستم ها مشاهده کرده اید. بخشی از کاربرد های این نوع از انواع سیستم اطفاء حریق را مشاهده می کنید.
- ساختمان های اداری
- ساختمان های تجاری
- ساختمان های مسکونی
- در قسمت پارکینگ ساختمان ها
- در سوله ها و مخازن نگه داری سوخت
- در انواع انبار ها
- استفاده بسیار عمده و گسترده در هتل ها
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک پودری با ذرات متعلق آیروسل
این سیستم ها هم به نوعی سیستم های هیبریدی هستند. چرا که به صورت ترکیبی کار می کنند. اما عمده تفاوت این سیستم ها با سیستم های وترکس در این است که در این سیستم ها از ترکیب گاز و پودر برای خاموش کردن آتش استفاده می شود. در این سیستم ها ابتدا سنسور ها یا دتکتور ها بر اساس مکانیزم عملکردی خود دود را شناسایی می کنند. سپس در این وضعیت کپسول آیروسل وارد مدار می شود و شروع به فعالیت می کند. این کپسول مانند سیستم مه پاش ذرات ریز را بر روی آتش می پاشد. با این تفاوت که در سیستم مه آب ذرات ریز آب بر روی آتش پاشیده می شوند اما در این سیستم ذرات ریز جامد که کمتر از ده میکرون هستند بر روی مرکز آتش پاشیده می شوند.
سیستم اطفاء حریق اتوماتیک فوم
این سیستم ها هم مانند سیستم های وترکس و پودری جزو سیستم های هیبریدی محسوب می شوند. در حقیقت در انواع سیستم های کنترل کننده آتش سه مدل به صورت ترکیبی کار می کنند. این سیستم ها اما ترکیبی از آب هستند و فوم که برای اطفاء حریق وارد عمل می شوند. در این سیستم ها نازل های لوله کشی شده ای وجود دارد که ترکیب های آب و فوم از طریق آنها به خارج هدایت می شوند. در این سیستم ها مایع پخش شده بر روی سطح قابل اشتعال قرار می گیرد. نحوه کنترل آتش هم به این صورت است که مانع از رسیدن اکسیژن به مرکز حریق می شود.
انواع روش های انجام فرایند اطفاء حریق
در عملیات و فرایند اطفاء حریق اصطلاحی وجود دارد که کارشناسان حوزه آتش نشانی آن را به عنوان مثلث حریق می شناسند. از همین رو سه روش نیز برای اطفاء وجود دارد. به همین دلیل لازم می دانیم در ابتدا برای شما مثل حریق را شرح دهید و سپس به بررسی روش های انجام اطفاء حریق بپردازیم. مثلث حریق در واقع به سه ضلع اصلی اشاره می کند که می توان به آنها اضلاع اصلی آتش یا همان حریق گفت. این سه ضلع اصلی که در زمان حریق هر سه باید وجود داشته باشند عبارت اند از :
- سوخت
- حرارت
- اکسیژن
همان طور که گفتیم برای بروز یک اتش سوزی و به وجود آمدن آتش و همچنین برای آنکه آتش دارای استمرار باشد این سه مورد باید وجود داشته باشند. اگر یکی از این سه ضلع حریق از بین برود آتش به سمت خاموشی می رود. اگر دو ضلع از بین برود آتش به صورت ناگهانی و بدون وقفه خاموش می شود. به همین دلیل سه روش کلی نیز برای خاموش کردن آتش وجود دارد که در زمان اجرا و نصب سیستم اطفاء حریق در ساختمان ها یا سایر مراکز مورد توجه قرار می گیرد. این سه روش عبارت اند از:
- از بین بردن و یا قطع کردن ضلع حرارت آتش، به روش سرد کردن آتش: در این شرایط ابتدا نقطه اشتعال اندازه گیری می شود و سپس درجه حرارت با به نقطه ای کمتر ای نقطه بروز اشتعال می رسانند تا آتش به سمت خاموش شدن حرکت کند.
- از بین برد ضلع سوخت به روش قطع کردن رسیدن اکسیژن به آتش : در این روش هم معمولا سعی می کنند میزان اکسیژن موجود در محیط را به حداقل برسانند. این کار به واسطه برخی از گاز های خنثی انجام می شود. مانند گاز های کربن دی اکسید که در انجام این عمل می توانند ما را یاری کنند.
- از بین بردن ضلع سوخت: همیشه عاملی وجود دارد که موجب سوخت اصلی حریق می شود. برای مثال شیر گاز که این عامل را به وجود آورده و حریق خود را از این طریق حفظ می کند. بدیهی است که اگر این ضلع را از بین ببریم و یا از محل حادثه دور کنیم و اجازه سوخت رسانی به آتش را ندهیم اطفاء حریق اتفاق می افتد. انواع سیستم اطفاء حریق نیز در این سه روش می کوشند تا این شرایط را به صورت کلی از بین ببرند یا حداقل یکی از این سه ضلع مثلث حریق را قطع کنند تا آتش خاموش شود.
برای دریافت مشاوره دوستانه و تخصصی فرم زیر را تکمیل نمایید
همکاران ما طی 48 ساعت با شما تماس خواهند گرفت
[gravityform id=5 title=false description=false ajax=true]